Het gebruik van de spoeddienst door de Brusselaars (2008-2016): Focus op de bevolking jonger dan 15 jaar en van 65 jaar en ouder (Dossier 2019/1)

Een stijging in de activiteit van de spoeddienst wordt de afgelopen decennia waargenomen, op zowel nationaal als internationaal niveau. In de context van het groot aanbod aan spoeddiensten in Brussel (uitgedrukt per inwoner), heeft het Observatorium voor Gezondheid en Welzijn van Brussel het fenomeen van het gebruik van de spoeddiensten door de Brusselse bevolking bestudeerd.

Er wordt al meerdere jaren gedebatteerd over de toename van het gebruik van de spoeddienst van ziekenhuizen, en meer specifiek over de vraag of dit gebruik gerechtvaardigd is. De organisatie van de spoeddienst is duurder voor de verplichte ziekteverzekering dan de huisartsenpraktijk, en het toenemende gebruik doet vragen rijzen over de toegankelijkheid en de continuïteit van de zorg van de eerste lijn (huisartspraktijk, thuisverpleging, enz.). Enkele socio-culturele, geografische en financiële factoren kunnen meespelen in de keuze van patiënten om eerder naar de spoeddienst te gaan dan naar de huisarts.

Het gebruik van de spoeddienst door de Brusselse bevolking moet worden gekaderd in de context van het grotere aanbod aan spoeddiensten in Brussel (uitgedrukt per inwoner) in vergelijking met de twee andere gewesten. De kwestie van het gebruik van de spoeddienst door kinderen en door 65-plussers stelt zich specifiek, aangezien de toename van het gebruik van Brusselse spoeddiensten door deze bevolkingsgroepen steeds groter werd in de loop van de laatste jaren. Op bijna twee van de vijf contacten met de spoeddienst was de patiënt iemand uit deze twee leeftijdsgroepen. Bovendien zal Brussel net als de twee andere gewesten in de toekomst geconfronteerd worden met een vergrijzing van de bevolking.

Deze studie beoogt een overzicht te geven van de kenmerken van de contacten met de spoeddienst in de periode 2008-2016, op basis van de administratieve en medische gegevens van de ziekenhuizen (Minimale Ziekenhuisgegevens). Na een eerste deel over de actuele uitdagingen met betrekking tot het gebruik van de spoeddienst, beschrijft dit dossier de kenmerken van het gebruik van de spoeddienst door de Brusselse bevolking (evolutie, type en periode), en het profiel van de Brusselaars die er een beroep op doen (demografische en sociaaleconomische kenmerken), met specifieke aandacht voor de bevolkingsgroep jonger dan 15 jaar en die van 65 jaar en ouder. Het dossier presenteert ook enkele pistes ter discussie en aanbevelingen.